english      
 Pipilotti Rist


Hilf mir ehrlich zu sein
2001

bruikleen van Hauser & Wirth, Zürich London
  De Garage
 
Zwitserland
°1962, Rheintal (CH)
leeft in Zürich en Neuenburg (Neuchâtel)

www.pipilottirist.net
Charlotte ‘Pipilotti’ Rist is genereus. Ze geeft zich volledig over aan de kunst en liefst aan meer dan één kunst tegelijk. Dat verklaart haar liefde voor de videokunst, al sinds de jaren tachtig. In video kunnen immers elementen van diverse herkomst bij elkaar worden gebracht, uit verschillende media en uit een waaier van thema’s en emoties. Zijzelf heeft video’s eens vergeleken met dameshandtassen: “There is room in them for everything: painting, technology, language, music, movement, lousy flowing pictures, poetry, commotion, premonitions of death, sex and friendliness.” (Je kunt er alles in stoppen: schilderkunst, technologie, taal, muziek, beweging, banale bewegende beelden, poëzie, drukte, voorgevoelens van dood, zowel als sex en vriendelijkheid). Video is voor haar een soort van smeltkroes, waar verschillende zaken tot een homogeen geheel worden verenigd. Het mengsel is telkens anders. De taal beschikt voor dit fenomeen gelukkig over veel woorden: amalgama, melange, mix…

Vaak voegt Rist een flinke dosis schilderkunst toe: een krachtig en gevarieerd koloriet, kleurlagen die over elkaar heen worden gelegd, referenties naar de traditionele plaats van het schilderij als plat vlak op een wand. “I often say that video is like a painting on glass that moves, because video also has a rough, imperfect quality that looks like painting.” (Ik zeg dikwijls dat je video kunt beschouwen als een schilderij-op-glas dat beweegt, omdat video iets ruws en onvolmaakts heeft zoals schilderen). Wat haar zo aantrekt in schilderen is dat het expressief en grof kan zijn en daarmee voor haar dichter bij de ‘waarheid’ komt dan een perfect scherpe en gladde voorstelling.

Een technisch hooggepolijste afwerking hoef je dus van haar niet te verwachten. Ze is er zich van bewust dat video inzake technologie al lang voorbijgestreefd is door muziekclips, tv-reclame en speciale filmeffecten. Het enige waardoor de videokunstenaar zich kan onderscheiden, meent ze, is een compromisloze houding. Geen toegevingen noch in de inhoud, noch in de vormgeving. Wat in haar geval betekent: geen pogingen doen om de werkelijkheid te kopiëren, maar werken vanuit de eigen innerlijke wereld van de video.

Dat blijkt een rijke wereld te zijn. Niet alleen picturaal, maar ook ruimtelijk. Rist bewijst dat video als basiselement kan fungeren om een hele omgeving te scheppen of herscheppen. Ze maakt ensembles van verschillende projecties of monitors, ze omkadert de video’s met meubels en andere interieuronderdelen, verwerkt ze in objecten, projecteert ze op de wanden en de vloer. Zelfs heeft ze er de toeschouwer al toe gebracht door een gaatje in de vloer kijken om te ontdekken hoe kleine, blote Pipilotti op een onbereikbare plek door vlammen wordt bedreigd en om hulp roept (Selbstlos im Lavabad, 1994).

Zoals bij een schilder is er ook bij haar veel lichamelijke inzet. Ze maakt zelf haar beelden en treedt er bovendien vaak in op, dansend, zwemmend, spartelend, kleurrijk gekleed of poedelnaakt, in een decor of in zware close-ups. Daarmee leunt ze nauw aan bij de performance-kunst. Bijvoorbeeld als ze haar smoelwerk met geverfde lippen platdrukt tegen het raam en zodoende akelige vervormingen teweegbrengt. Dat is vertoond op een groot scherm op Times Square in New York (Open my Glade, 2000) en keert nu terug op klein formaat in de beeldenreeks die ze presenteert op Contour 2005 (Hilf mir ehrlich zu sein).

Rist is een opvallende en zelfbewuste vrouw. Haar werk kan ook worden geïnterpreteerd als een feministische statement. Het maakt duidelijk dat het feminisme in de beeldende kunst naar een nieuwe fase is overgegaan: het is niet meer een opgelegde boodschap, maar is helemaal geïncorporeerd.




Deelnemende kunstenaars

Vasco Araùjo
Catherine Sullivan
Kerry Tribe
Ellen Cantor
James Fotopoulos
Cui Xiuwen
Sam Taylor-Wood
Pipilotti Rist
Chantal Akerman
Manon De Boer
Runa Islam
Ana Poliak
Hito Steyerl
Anouk De Clercq
Dara Birnbaum
Gülsün Karamustafa
Dany Deprez
Katrien Vermeire
Honoré ð’O

Locaties

Oude Stadsfeestzaal
Stadhuis
Schepenhuis
nOva


Sint-Romboutskathedraal
De Garage


Theaterkapel
Sint-Katelijnekerk

Maria-Magdalenakapel
Manufactuur De Wit
Home Astrid
Sint-Janskerk
Lamot